دیه تصادف چیست؟
به طور کلی می‌توان اینطور توضیح داد که هرگاه در تصادفات رانندگی، شخصی دچار آسیب‌های جانی یا مالی شود، به نحوی که خودروی درحال حرکت مقصر آن شناخته شود، راننده آن وسیله نقلیه از نظر مالی متضمن پرداخت دیه و سایر موارد خواهد بود. البته مسئولیت پرداخت خسارت حادثه بر عهده شرکت بیمه است و پس از بررسی‌های به عمل آمده و گزارش کارشناسی، دادگاه شرکت بیمه را به محاسبه و پرداخت خسارت حادثه به شخص ثالث موظف خواهد کرد.
در صورتیکه فرد راننده بیمه نداشته باشد، یا از محل حادثه فرار کرده باشد، یا گواهی نامه نداشته باشد، چه اتفاقی رخ می‌دهد؟ در این فرض راننده تحت تعقیب قضایی قرار خواهد گرفت و پرداخت غرامت تصادف به عهده صندوق جبران خسارت حادثه است.
دیه تصادف به چه مواردی تعلق می‌گیرد؟
هرگونه خسارت از حیث جانی یا بدنی به شخص مضروب وارد شود، غرامت یا دیه به آن شخص تعلق خواهد گرفت و در مواردی که حادثه منجر به قطع عضو شود، مبلغ دیه مطابق قانون مجازات اسلامی محاسبه و پرداخت خواهد شد.
قانون دیه در تصادفات جرحی
ماده ۱۶ قانون اصلاح بیمه اجباری مسئولیت مدنی برای دارندگن وسیله نقلیه می‌گوید: اگر در حوادث رانندگی منجر به صدمات بدنی غیر از فوت، بیمه‌گر وسیله نقلیه مسبب حادثه یا صندوق تامین خسارت‌های بدنی حسب مورد موظفند پس از دریافت گزارش کارشناس راهنمایی و رانندگی یا پلیس راه و در صورت لزوم گزارش سایر مقامات انتظامی و پزشکی قانونی بلافاصله حداقل ۵۰ درصد از دیه تقریبی را به اشخاص ثالث زیان‌دیده پرداخت کرده و باقی‌مانده آن را پس از معین شدن میزان قطعی دیه بپردازند».
تبصره– در حوادث رانندگی منجر به فوت، شرکت های بیمه می‌توانند در صورت توافق با راننده مسبب حادثه و ورثه متوفی، بدون نیاز به رأی مراجع قضائی، دیه و دیگر خسارت‌های بدنی وارده را پرداخت نمایند.
قانون دیه تصادف که منجر به فوت شود
در این خصوص نیز تصادفات بر دو اساس جنبه عمومی و جنبه خصوصی مورد بررسی قرار گرفته و ضارب باید به پرداخت نقدی دیه یا مجازات حبس محکوم شود. بر اساس ماده ۷۱۴ قانون مجازات اسلامی، هر گاه بی‌احتیاطی یا بی‌مبالاتی یا عدم رعایت نظامات دولتی یا عدم مهارت راننده (اعم از وسائط نقلیه زمینی یا آبی یا هوایی) یا‌متصدی وسیله موتوری منتهی به قتل غیر عمدی شود مرتکب به شش ماه تا سه سال حبس و نیز به پرداخت دیه در صورت مطالبه از ناحیه اولیای دم‌محکوم می‌شود.
این نکته هم قابل توجه است که قتل ناشی از تصادفات رانندگی، قتل غیرعمد محسوب می‌شود و ضارب باید کل دیه کامل را به بازمندگان متوفی پرداخت کند. همچنین در مواردی که مصدوم دچار صدمات متعددی شود و بعد از آن نیز فوت کند، بند ب ماده ۵۳۸ قانون مجازات اسلامی می‌گوید: در صورت تعدد صدمات چنانچه مرگ یا قطع عضو یا آسیب بیشتر، در اثر سرایت تمام صدمات باشد، تنها دیه نفس یا عضو یا آسیب بزرگتر ثابت می‌شود و اگر مرگ یا قطع عضو یا آسیب بزرگتر در اثر سرایت برخی از صدمات باشد، دیه صدمات مسری در دیه نفس یا عضو یا آسیب بزرگتر تداخل می‌کند و دیه صدمات غیرمسری، جداگانه محاسبه و مورد حکم واقع می‌شود.