تعویض پلاک خودرو آخرین مرحله در معامله خودرو محسوب می‌شود و پس از آن خریدار رسماً مالک خودرو می‌شود. در مورد این مرحله آخر، هم خریداران و هم فروشندگان سؤال‌ها و ابهام‌های زیادی دارند که اگر برطرف شود، احتمالاً فرایند آن کوتاه‌تر شده و جلوی دوباره‌کاری و سرگردانی افراد گرفته می‌شود. در این مقاله، سعی شده تا ضمن معرفی مدارک لازم برای تعویض پلاک، این سؤالات و ابهام‌ها هم تا حد امکان برطرف شوند و بتوانید بعد از خواندن آن، پلاک خودرو را بدون دغدغه و دردسر تعویض کنید.
تعویض پلاک برای چیست؟
تعویض پلاک آخرین گام از مراحل قانونی نقل و انتقال خودرو است و همین جمله، اهمیت آن را روشن می‌کند. از طرف دیگر، این کار خودرو به پلیس کمک می‌کند تا در صورت وقوع تخلف، راننده جدید را راحت‌تر شناسایی کند. همچنین درصورتی‌که خودروی خود را بفروشید و مراحل تعویض پلاک خودرو را طی نکنید، تمامی تخلفات مالک جدید به نام شما ثبت خواهد شد و شما باید آن‌ها را تسویه کنید.
فک پلاک چیست؟
فک پلاک به معنی باز کردن و حذف پلاک قبلی است و در حقیقت یکی از مراحل تعویض پلاک خودرو محسوب می‌شود. از نظر دعاوی حقوقی هم زمانی فک پلاک معنای متفاوتی پیدا می‌کند که خریدار حاضر نشود پلاک خودرو را تعویض کند و فروشند در مراجع قضایی باید نسبت به خریدار اصطلاحاً دعوای فک پلاک طرح کند تا او ملزم به انجام این کار شود. برای مطرح کردن این شکایت، ارائه قولنامه و مدارک تعویض پلاک الزامی (مخصوص فروشنده) است.
شرایط و مراحل تعویض پلاک چیست؟
اگر ساکن شهرهای بزرگ و به‌خصوص شهر اصفهان هستید باید پیش از هر چیز به شما گوشزد کنیم که مراکز تعویض پلاک این شهرها معمولاً شلوغ هستند و به همین دلیل برای این که بتوانید کارتان را در همان روز انجام دهید، باید صبح زود (حداکثر تا ساعت 7:30) در این مراکز حاضر شوید. در این حالت، می‌توانید امیدوار باشید که تا ظهر کارتان تمام می‌شود. همچنین برای این که کارتان عقب نیفتد، باید مطمئن شوید که تمامی مدارک لازم برای تعویض پلاک را همراه خود ببرید.
شلوغی این مراکز به حدی است که بهتر است از طریق سامانه نوبت دهی تعویض پلاک از آن‌ها نوبت بگیرید و به‌اصطلاح اقدام به ثبت نام تعویض پلاک کنید.
از مهم‌ترین شرایط تعویض پلاک خودرو، حضور فروشنده و خریدار در محل و در دست داشتن مدارک لازم جهت تعویض پلاک است که در بخش بعدی از آن‌ها اطلاع پیدا می‌کنید. همچنین فروشنده می‌تواند به خریدار وکالت بدهد تا او بتواند به‌تنهایی پلاک خودرو را تعویض کند.
مرحله اول: ثبت نام تعویض پلاک
پس از همه‌گیری کرونا و نیاز مبرم به فاصله‌گذاری اجتماعی، دولت تصمیم گرفت تا بسیاری از خدمات خود را به‌صورت اینترنتی ارائه کند. یکی از این خدمات، ثبت نام تعویض پلاک بود که بعد از فروکش کردن همه‌گیری هم آنلاین باقی ماند. در حال حاضر مراجعه به سامانه نوبت دهی تعویض پلاک (www.nobatdehi.epolice.ir) و دریافت نوبت پیش از مراجعه به مراکز مربوطه، اجباری است؛ چون برگه نوبت از جمله مدارک تعویض پلاک خودرو است و بدون آن نمی‌توانید وارد این مراکز شوید.
در نخستین گام، باید وارد این سایت شوید و در آن ثبت نام کنید. پس از نهایی شدن ثبت نام، می‌توانید از طریق صفحه اصلی سایت نام استان، شهر، نوع خدمت و وسیله نقلیه خود را انتخاب کنید و روی دکمه جستجو کلیک کنید. در مرحله بعد مراکز تعویض پلاک فعال در شهر شما نمایش داده می‌شود و می‌توانید هر کدام که دسترسی بهتری دارد را انتخاب کنید. پس از آن باید مجدداً نوع خدمت موردنظرتان و بعد تاریخ و ساعت دلخواهتان را از بین گزینه‌های موجود انتخاب کنید.
مرحله دوم: ورود به مرکز و تحویل مدارک
در این مرحله به مرکز مربوطه مراجعه می‌کنید، رسیدی که بعد از ثبت نام در سامانه دریافت کرده‌اید را تحویل می‌دهید و قبض پارکینگ می‌گیرید. در این قبض شماره نوبت و باجه مربوطه اعلام شده است. مدارک موردنیاز برای تعویض پلاک را تحویل می‌دهید و پس از آن فرم بازدید فنی خودرو را پر می‌کنید.
مرحله سوم: بازدید فنی خودرو
در این مرحله کارشناسان مرکز از خودرو بازدید کرده و اصالت و انطباق آن با برخی مدارک لازم برای تعویض پلاک مثل سند کمپانی را بررسی می‌کنند.
مرحله چهارم: تسویه خلافی
در این مرحله اگر خودرو خلافی داشته باشد، باید مالک اقدام به تسویه آن کند یا اگر این کار را قبلاً انجام داده، گواهی عدم خلافی را تحویل بدهد. برگ تسویه خلافی را هم می‌توانید با مراجعه به دفاتر پلیس 10+ بگیرید. این برگه از ضروری‌ترین مدارک موردنیاز برای تعویض پلاک است و بدون آن تعویض پلاک انجام نمی‌شود. همچنین پرداخت مالیات یا همان هزینه نقل و انتقال خودرو در تعویض پلاک هم ضروری است.
